Thương hiệu trà xanh mây trên đỉnh Tà Xùa

Trà xanh mây do công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc Nhận sản xuất, chế biến. Được thu hái từ những cây chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm tuổi mọc tự nhiên trên đỉnh Tà Xùa, quanh năm mây mù bao phủ. Những búp chè tươi phát triển một cách tự nhiên và không hề có bất kỳ tác động nào của con người. Để hái được những búp chè xanh tươi non, tạo sản phẩm trà ngon, đậm đà hương vị, chè phải được hái đúng ngày và đúng kỹ thuật, đặc biệt là chè chỉ được thu hái và chế biến bằng thủ công.

Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, chè phải được hái trước 10 giờ sáng và sau 3 giờ chiều, tránh hái thời tiết nắng to, đặc biệt là không hái chè khi trời mưa vì chè hay bị đen và sẽ không ngon. Thời điểm phù hợp nhất là chè hái vào những ngày trời mát, nhiều sương mù, sau khi hái chè về phải được chế biến luôn trong ngày, không được để chè quá lâu sẽ làm mất hương vị và giảm chất lượng của trà.

Trà xanh mây khi uống có vị chát dịu tự nhiên, êm và dễ chịu, ngọt lâu, không đắng. Nước trà có màu vàng ánh xanh, trong, không đổi màu khi nguội. Đặc điểm của trà xanh mây là búp trà cong, hình bán nguyệt, nhiều đốm trắng. Trà xanh mây được đánh giá là một trong những sản phẩm chất lượng, có giá trị cao, số lượng không nhiều, tập trung chủ yếu ở xã Tà Xùa, Bắc Yên. Năm 2019, trà xanh mây được chọn là sản phẩm điểm trong chương trình “mỗi xã một sản phẩm” của tỉnh Sơn La.

Ông Phạm Vũ Khánh, Phó giám đốc Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc, cho biết: Tiềm năng phát triển chè shan tuyết ở Tà Xùa của huyện Bắc Yên là rất lớn. Qua khảo sát vùng nguyên liệu, năm 2015 Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc được thành lập với mục tiêu là phát triển thương hiệu chè Shan tuyết đến với người tiêu dùng trên cả nước.

Theo ông Khánh, chè Shan tuyết cổ thụ là là một trong 4 loại chè cổ thụ quý của thế giới. Nếu phát huy được giá trị của nó không chỉ đem lại lợi ích về mặt kinh tế cho địa phương mà còn giúp bà con vùng cao nơi đây có thể xóa đói, giảm được nghèo từ cây chè. Ngoài ra, còn góp phần bảo tồn và phát triển bền vững rừng chè shan tuyết Tà Xùa, di sản mà thiên nhiên đã ban tặng cho vùng đất này.

Theo ông Khánh, hiện nay UBND huyện đã cấp cho công ty khai thác 276 ha chè Shan tuyết cổ thụ tại các bản Tà Xùa A, Tà Xùa B, Chung Trinh, bản Bẹ của xã Tà Xùa, với sản lượng hàng năm trên 5 tấn trà khô/năm. Có thể nói đây là một trong những loại chè ngon nhất Việt Nam. Hiện giá bán trung bình ngoài thị trường dao động hơn 2 triệu đồng/kg. Ngoài trà xanh mây, công ty đang phát triển một số sản phẩm khác từ chè Shan tuyết, như: Trà Viên (cánh hình tròn); trà Trúc (cánh hình lá trúc) và trà Mây (cánh cong).

Sản phẩm trà xanh mây nói riêng và các sản phẩm chè Shan tuyết nói chung đang được tiêu thụ rộng rãi trên các tỉnh thành trong cả nước và đang hướng tới xúc tiến xuất khẩu sang một số thị trường nước ngoài, như: Đài Loan, Pháp, Nhật Bản… Một tín hiệu vui đối với đặc sản trà xanh mây Tà Xùa, là vừa qua sản phẩm đã đạt giải huy chương đồng trong cuộc thi trà thế giới được tổ chức tại nước Pháp. Trà xanh mây được người dùng trong và ngoài nước đánh gia cao về chất lượng.

Để nâng cao chất lượng sản phẩm chè Shan tuyết Tà Xùa, hiện nay Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc đã đầu tư dây truyền chế biến chè khép kín, áp dụng quy trình kỹ thuật hiện đại, thay cho cách chế biến truyền thống nhưng vẫn giữ lại những nét đặc trưng nhất của chè shan tuyết Tà Xùa và được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Nhờ vậy, sản phẩm trà Shan tuyết Tà Xùa luôn giữ được hương vị tự nhiên đặc trưng. Hơn nữa, do cây chè Shan tuyết sống tự nhiên trên đỉnh núi cao, không hề có sự chăm bón nên luôn tạo cảm giác an toàn cho người sử dụng.

Có thể nói, trà xanh mây Tà Xùa là một trong những sản phẩm trà được kết tinh từ những cách rừng chè Shan tuyết cổ thụ trăm năm tuổi trên đỉnh Tà Xùa cao gần 2.000 mét, với hương hương vị thơm ngon riêng có không pha lẫn với bất cứ sản phẩm chè nào khác. Trà xanh mây Tà Xùa đã trở thành là một trong những sản phẩm chủ lực tại địa phương, giúp cho bào con đồng bào vùng cao có thu nhập ổn định, giảm nghèo từ cây chè.